PAGOKIK HIRIKO KALEAK ARGITUKO DITU BESTE BEHIN

21:30etik aurrera, parte-hartzaileek Artaleku kalera joan beharko dute, eta handik 22:00etan hasiko da ibilbidea. Ibilaldia isilean egiten da, txalapartaren soinuarekin, haurrek daramatzaten kokoekin eta adarretatik egiten diren deiekin bakarrik lagunduta.

Antolatzaileek parte hartu nahi duten emakumeei arropa iluna eta mahuka luzekoa, abarketak eta ilea zapi edo txirikordatu baten azpian bilduta joateko eskatu diete. Ekitaldi solemnea da, zentzu sinboliko sakona duena, eta Irungo emakumeek duela 500 urte baino gehiago hiriaren defentsan izan zuten funtsezko zeregina gogorarazten du.

Aurten, Gauargiren eramailea Rosa Marcos izango da, azken urteotan elkarteko presidente izan den lastargina.

Berrikuntza gisa, aurten bazkide diren lastarginek Pagokiko 2025eko eskumuturrekoa eramango dute zuzietan.

Ibilbidea

Ibilbidea Artalekutik abiatuko da, Kale Nagusian behera, San Juan plazara iritsi arte, eta handik San Martzial kalea hartuko da. Sargia eta Larretxipi kaleetatik jarraituko da, Urdanibia plazara iritsi arte. Hortik aurrera, martxak Santa Elena kaletik, Ermita eta Arbeseko Errotatik jarraituko du, eta Artigako zubian amaituko da.

800 emakume eta haur inguru oroituko dira, 1998an berreskuratu zenetik urtez urte indarra hartzen joan den ekitaldian.

Hiria markatu zuen gertaera historikoa

Lastarginen ekitaldiak 1522ko ekainaren 29tik 30erako gauean Irungo historian gertatu zen gertaera garrantzitsu bat oroitarazten du, frantziar armadak Nafarroako Erresuma berreskuratzeko egindako erasoaldian. Tropa frantsesek, 4.500 mertzenario lapurtarrek eta alemanek osatuak, Bidasoa zeharkatu eta egungo San Martzial mendian posizioak hartu zituzten, Gaztelu Zaharren gotorlekuaz ere jabetuz.

Horri erantzunez, Juan Pérez de Azcue eta Miguel de Ambulodi kapitainek 400 gizon inguru bildu zituzten hiria defendatzeko. Hala ere, estrategiaren gakoa Irungo emakumeen eta haurren parte-hartzea izan zen. Errenteriako elizgizon eta bastimentu-edukitzaile Mosen Pedro de Hirizarren ekimenari esker, piztutako 400 makila-aizkora baino gehiago banatu ziren, eta emakumeak gauez ibili ziren Errege Bidean, kontingente militar handi baten plantak eginez. Engainu horrek etsaia erretiratzea eta nahastea eragin zuen, eta Irungo tropek, Beltran de la Cuevako infanteriarekin batera, kontrako aldetik aurrera egin eta frantziarrak harritzeko aukera izan zuten.

Ausardia ekintza honek hiria salbatu zuen, eta gaur egun bizirik jarraitzen du oroimen honen bitartez, historian emakumeen oroimen kolektiboa eta papera ohoratzea bilatzen duena.

Parte-hartzea eta kontaktua

Parte hartu nahi duten emakumeek zuzenean joan daitezke ekitaldira. Gainera, elkarteko kide izan nahi dutenek helbide elektroniko honetara jo dezakete: contacto@antorcheras.com edo www.antorcheras.com webgunean dagoen formularioa bete.